Szałasy są różne. Można je zrobić z rozmaitych materiałów: gałązek, roślin, drewna… Dowiedz się więcej o Święcie namiotów! Dowiedz się więcej o Święcie namiotów! Dowiedz się więcej o Święcie namiotów! Dowiedz się więcej o Święcie namiotów!
Samech ס jak Sukka lub Kuczka (סוכה) czyli Święto Namiotów! Symbolika:
Sukkot jest świętem upamiętniającym zamieszkiwanie w szałasach i namiotach podczas wyjścia z Egiptu i wędrówki do Kanaanu. To święto wędrówki i równocześnie święto odpoczynku, gdyż długa wędrówka przez pustynię prowadziła w końcu do odpoczynku w obiecanej przez Boga ojczyźnie.
Każda żydowska rodzina stawia w Sukkot własny szałas. W nocy lub wczesnym rankiem budują szałas zwykle obok domu, w ogrodzie. Jest najczęściej zrobiony z liści, gałęzi i patyków. Dach zazwyczaj jest wykonany tak, by dawał cień, ale też, by prześwitywało przez niego niebo.
Szałasy są różne. Można je zrobić z rozmaitych materiałów: gałązek, roślin, drewna, nawet altanka ogrodowa da radę. Materiał ma drugorzędne znaczenie, najważniejsze jest to, żeby przez dach można było zobaczyć niebo. To oznacza, że nie może być całkowicie zakryty. Sukę ozdabia się gałązkami i roślinami, jakie uda nam się znaleźć. Można też wykonać własnoręczne dekoracje. W środku stawia się stoły i krzesła, przy których się biesiaduje i „mieszka” przez czas święta.
1. Zbierz duże patyki.
2. Połącz je na jednym końcu.
3. Uzupełnij ściany szałasu – przerwy między patykami – małymi gałązkami
4. Ozdób szałas kwiatami. Nie zapomnij o pozostawieniu otworu, przez który widać niebo.
Literze hebrajskiej ס (Samech) odpowiada cyfra 60.
Znaczenie symboliczne: kolumna, podpora, ufać.
נ – Nun
Nun נ jak Nida (נִדָּה)
Nida to rytualny stan nieczystości kobiety, gdy ta jest w ciąży lub ma miesiączkę. Ortodoksyjni Żydzi w tym czasie unikają kontaktu z taką kobietą. Po zakończeniu miesiączki lub ciąży, kobieta musi odbyć rytualną kąpiel w mykwie – wielkim zbiorniku z bieżącą wodą do obmywania osób i naczyń. Woda musi pochodzić ze źródła, rzeki lub być wodą deszczową. Po kąpieli kobieta jest oczyszczona.
- A czy w Twoim otoczeniu mówi się otwarcie o miesiączce czy “unika się kontaktu” z tym tematem?
- Co widzisz w reklamach podpasek? Czy są one bliskie prawdziwemu przeżywaniu okresu?
- A jak często w filmach lub serialach widzisz bohaterki, które mają miesiączkę? No właśnie, a każda kobieta ma ją raz w miesiącu!
Miesiączka jest tematem tabu w prawie każdej kulturze. Ludzie o niej nie rozmawiają, bo po prostu się wstydzą.
- Czy myślisz, że powinniśmy unikać wstydliwych tematów?
Symbolika:
Literze hebrajskiej נן (Nun) odpowiada cyfra 50.
Znaczenie symboliczne: ziarno, ryba, czynność.
Wybierz kartę z literą z Elementarza HaKoach
ם – Mem
Mezuza to zwitek pergaminu umieszczony w pojemniku, który zawiesza się na zewnętrznej prawej framudze drzwi. Na pergaminie zapisane są dwa fragmenty Tory:
Słuchaj, Izraelu! HaSzem Bóg nasz, HaSzem jest Jedyny.
Będziesz miłował HaSzem Boga twego,
z całego serca swego i z całej duszy swojej,
i z całej siły swojej.
Niechaj słowa te, które Ja ci dziś nakazuję,
będą na twoim sercu. Będziesz je wpajał twoim dzieciom
i będziesz o nich mówił, przebywając w swoim domu,
idąc drogą, kładąc się i wstając.
I przywiążesz je jako znak do swojej ręki,
i będą między twoimi oczyma,
i napiszesz je na bramach i na odrzwiach domu twego.
Mezuza ma za zadanie chronić dom i przypominać o boskich przykazaniach. Każda osoba przekraczająca progi domu powinna dotknąć Mezuzy lub ucałować palce, które jej dotknęły.
- A Ty, co napisałbyś w wiadomości umieszczonej przed drzwiami Twojego domu?
- A gdy do Twojego domu przychodzą goście, jakie mają zwyczaje? Jaka jest pierwsza rzecz, którą robią, gdy przekroczą próg?
Symbolika:
Literze hebrajskiej ם (Mem) odpowiada cyfra 40.
Znaczenie symboliczne: woda, chaos.
Wybierz kartę z literą z Elementarza HaKoach
ל – Lamed
Pierwszy wspomina o nim Stary Testament, dlatego historie o straszliwym potworze z głębin znajdziemy w judaizmie, chrześcijaństwie, ale też kulturze mainstreamowej. Lewiatan to ogromny stwór przypominający węża. Posiada wielki pancerz łusek, który chroni go przed wszelkimi atakami.
Według Starego Testamentu, nie jest tylko potworem morskim, ale i również upadłym serafinem (demonem), wygnanym na morze za spowodowanie buntu w Raju. W legendach żydowskich dowiadujemy się, że Bóg stworzył samca i samicę Lewiatana, później zabił samicę i zostawił dla prawych, ponieważ gdyby Lewiatany rozmnożyły się, świat nie wytrzymałby tego. W dniu Sądu Ostatecznego mięso z potwora zostanie podane prawym ludziom, a skóra użyta do pokrycia namiotu, w którym odbędzie się uczta.
- A czy Ty znasz potwory morskie z filmów i książek, które atakowały statki?
- Prawdopodobnie te historie bazują na legendzie o Lewiatanie.
Symbolika:
Literze hebrajskiej ל (Lamed) odpowiada cyfra 30.
Znaczenie symboliczne: koza, kontrola, uczyć się.
Wybierz kartę z literą z Elementarza HaKoach
כ – Kaf
Dlaczego Żydzi noszą kipę?
Nakrycie głowy jest wyrazem szacunku i pokory. Dlatego mężczyźni noszą kipę w chwilach i miejscach, kiedy obcują z Bogiem, czyli:
● podczas modlitwy i błogosławieństw
● czytania Tory
● podczas przebywania w synagodze i domu nauki (jesziwie)
Noszenie kipy nie jest religijnym nakazem, ale tradycją. Wielu Żydów nosi ją na co dzień.
- A jakie Ty znasz zwyczaje, które są wyrazem szacunku w miejscach religijnych?
- Czy znasz inne elementy garderoby, których noszenie bierze się z tradycji?
Symbolika:
Literze hebrajskiej כ (Kaf) odpowiada cyfra 20.
Znaczenie symboliczne: wyciągnięta dłoń, otworzyć.
Wybierz kartę z literą z Elementarza HaKoach
י – Jod
Jidysz to język, którym posługują się europejscy Żydzi. Jest najlepszym obrazem tego, jak bogatą historię posiada naród żydowski. Powstał ok. X wieku w południowych Niemczech na bazie dialektu niemieckiego. Jednak największe skupiska ludności mówiące w jidysz znajdowały się na terenie południowo-wschodniej i centralnej Polski, Litwy i Białorusi, zachodniej Ukrainy, zachodniej Rosji, Rumuni, Mołdawii.
Niemiecki + Hebrajski + Romański = Jidysz
Dziś jidysz używany jest przede wszystkim wśród ultraortodoksyjnych społeczności żydowskich. Uznawany zazwyczaj za wymarły, ale możesz z powodzeniem usłyszeć go na przykład na ulicach dwóch dzielnic – Me’a Sze’arim w Jerozolimie i Bnei Brak niedaleko Tel Awiwu. Natomiast większość Żydów posługuje się językiem hebrajskim.
- A jaki wpływ miał Jidysz na polski język?
- Belfer, ciuch, machlojka, ślamazara – te słowa są zapożyczeniem z Jidysz. A Ty, jakie znasz słowa, które język polski zapożyczył od innych języków?
Symbolika:
Literze hebrajskiej י (Jod) odpowiada cyfra 10.
Znaczenie symboliczne: ręka, prawo, siła wyższa.
Wybierz kartę z literą z Elementarza HaKoach